بررسی وجود و شدت آب گریزی خاک در مناطق جنگلی تالش در استان گیلان

در این پژوهش وجود و شدت آب گریزی در سه منطقة تحت پوشش کاج تدا و توسکا و آقطی در شهرستان تالش، بخشی از غرب گیلان، مطالعه شده است. 79 نمونة دست نخورده (5-0 سانتی متر) برای تعیین آب گریزی و زاویة تماس آب با خاک در فصل خشک سال جمع آوری شد. آب گریزی با استفاده از آزمون های زمان نفوذ قطرة آب (wdpt) و مولاریتة قطرة اتانول (med) بررسی شد. همبستگی مثبت و معنادار (77/0 = r) بین دو آزمون wdpt و med به دست آمد. زاویة تماس آب ـ خاک به وسیلة آزمون med بیشتر از 90 درجه در نمونه های آب گریز برآورد شد. زاویة تماس آب ـ خاک با افزایش میزان آب گریزی خاک افزایش یافت؛ به طوری که در نمونه های با آب گریزی 5820 تا 6000 ثانیه زاویة تماس 8/108 تا 109 درجه محاسبه شد. متوسط آب گریزی اندازه گیری شده به وسیلة آزمون wdpt و med در منطقة 3 به طور معناداری بیشتر از دو منطقة دیگر بود. این روند در زاویة تماس آب ـ خاک محاسبه شده نیز مشاهده شد. در این پژوهش همبستگی بالایی بین log wdpt، med، و زاویة تماس با مقدار مادة آلی (با r به ترتیب 80/0، 83/0، 77/0) به دست آمد. همبستگی این پارامترها با ph خاک منفی و در سطح احتمال یک درصد معنادار (با r به ترتیب 78/0-، 69/0-، 72/0-) به دست آمد. همبستگی آب گریزی (log wdpt، med) و زاویة تماس خاک با درصد شن خاک مثبت و با درصد رس خاک منفی به دست آمد. البته رابطة بین پارامترهای بافت خاک و آب گریزی نسبت به مادة آلی و اسیدیتة خاک ضعیف بود. نتایج نشان می دهد مقدار مادة آلی، بافت، و اسیدیتة خاک عوامل مهم ایجاد و شدت آب گریزی در خاک های مناطق بررسی شده هستند.